Nu het schooljaar op ongeveer tweederde is, de ergste corona-ellende voorbij lijkt en de status-quo zich langzaam begint te herstellen binnen de school kan het zomaar zijn dat patronen waar jullie al langer binnen de vaksectie tegenaan liepen zich weer beginnen te manifesteren: het blijkt nóg duidelijker dat leerlingen weinig zin hebben in het lezen van teksten of verhalen, de woordenschat is zo beperkt dat het leerlingen voortdurend in de weg zit, jullie merken dat de examenstrategieën maar niet lijken te beklijven, of de motivatie voor je vak is nog verder weggezakt dan je al dacht. En hoe zit het eigenlijk met jullie eigen motivatie en de synergie binnen het team? Waarom blijven al langer bestaande problemen maar in stand, en voelt het alsof alles vast zit in de klei? Mocht je je herkennen in één van de voorgaande situaties, dan wordt het hoog tijd voor een sessie ontwerpdenken op de hei met je vaksectie!
Heidag
Misschien ken je het concept van de ‘heidag’ wel vanuit het management: je trekt je als team een korte tijd terug uit de dagelijkse sleur om in staat te zijn met een meer afstandelijke blik naar schoolprocessen te kijken, geïnformeerd te worden en vooruit te kijken. Door afstand te nemen voorkom je teveel reactief bezig te zijn met de actuele problemen, waardoor er te weinig aandacht blijft voor proactief en oplossingsgericht denken en de lange termijn.
Design thinking
Het succes van een heidag zit hem in de voorbereiding, en hierbij kan design thinking jouw vaksectie helpen om weg te blijven bij de valkuilen van zulke sessies, want het invullen van een vaksectie bingo mag dan misschien hilariteit opleveren, het onderwijs verbetert er in niet van.
Als je een ontwerpsessie gaat doen volgens het stramien van design thinking dan kies je er nadrukkelijk voor om afstand te nemen van de waan van de dag, om zo gezamenlijk in een flow te komen richting een onderwijsontwerp dat leerlingen helpt. Omdat er wordt gezocht naar oplossingen bij grondoorzaken van problemen in het curriculum, heeft design thinking de potentie om behoorlijk verstorend te werken. Bij design thinking ga je namelijk uit van een diepe analyse van de belevingswereld, behoefte en belemmeringen van de leerlingen, en vertaal je die naar vernieuwende ideeën over hoe die leerlingen geholpen kunnen worden bij het leerproces. Het werken volgens de methodiek van design thinking heeft een aantal voordelen:
Je begint vanuit een holistische blik op de leerling: het gaat daarbij niet alleen om de dimensie school.
Het biedt kansen om weg te blijven bij de eeuwige open deuren uit de vaksectiebingo.
Je voorkomt dat er meteen in (reeds bestaande) oplossingen wordt gedacht en stimuleert de professionele creativiteit.
Als de gehele cyclus wordt doorlopen is er onderzocht, getest en geborgd.
Om met elkaar met design thinking aan de slag te gaan, zijn er 4 randvoorwaarden.
Voorwaarde 1
Het gehele proces begint vanuit empathie met de leerlingen, elkaar en jullie gezamenlijke drijfveren, ervaring en kennis die gelden als vertrekpunten voor het mvt-onderwijs. Hierbij is een luisterende houding de basis, zodat iedereen in de vaksectie zich gehoord, gezien, gewaardeerd en serieus genomen voelt: elke mening, elk inzicht doet ertoe.
Voorwaarde 2
Bij alle betrokkenen is de bereidheid nodig om kritisch te zijn op het eigen professionele handelen, de bestaande lespraktijk en de uitkomsten van het leerproces. De basis hiervoor ligt echter in de veiligheid die ontstaat vanuit wederzijdse empathie.
Voorwaarde 3
Een proces van design thinking kan alleen slagen als iedereen durft berekende risico's te nemen, open staat voor bijsturing onderweg en eerlijke reflectie achteraf.
Voorwaarde 4
Na afloop maak je het resultaat deelbaar met collega's binnen en buiten de school, zodat je een breder perspectief kunt innemen rond je ontwerp door feedback van buitenaf op te halen.
De komende maanden bieden vaak veel mogelijkheden om voor schooljaar 2022-2023 keuzes te maken en onderwijs te ontwikkelen. Wil je aan de slag met ontwerpdenken in je vaksectie, dan kan de bovenstaande infographic je daar misschien bij helpen.
Veel succes!
Comments