In juli 2022 begeleidde ik als extern adviseur een heidag van de vaksectietweedaagse Engels van het St. Ignatiusgymnasium. Samen met docent Renata Traas, die door haar vroegere werk als onderwijsadviseur bij APS veel ervaring heeft met tweedaagse ontwikkelbijeenkomsten, blik ik na iets meer dan een half jaar terug op de opbrengsten.
Van buiten is het relatief nieuwe gebouw van het St. Ignatius schitterend om te zien: voor Amsterdamse begrippen herkenbare architectuur vormt een synthese met het bestaande. Bij binnenkomst is het een bruisend gebeuren: het is projectdag en in de hele school lopen uitgedoste leerlingen die zich opmaken voor dramaworkshops, modeshows of andere activiteiten. In de personeelskamer tref ik Renata, en we maken onder het genot van een kopje koffie even een rondje door het gebouw alvorens we op de 3e verdieping een plek zoeken voor het interview. Hieronder kun je het interview teruglezen.
Waarom een tweedaagse?
Met collega's merken wij ieder jaar dat we gedurende het schooljaar zo moeilijk toekomen aan de grote vragen in ons curriculum. Tijdens vakgroepoverleg is de leerlijn vaak één van de vele onderwerpen op de agenda, en het lukt dan niet altijd om met genoeg afstand een probleem te bespreken. Ook hadden we onderling verschillen van inzicht over bepaalde thema's binnen onze leerlijnen, we hadden behoefte aan een gesprek dat het ons bekende discours eens oversteeg. Een beetje dieper graven.
Intern of extern?
Bij interne vergaderingen blijf je toch onderdeel van het schoolse gebeuren: een leerling vraagt nog even iets, je collega moest jou nét even hebben, en het is moeilijk om echt los te komen van de korte termijn prioriteiten. We besloten daarom meteen om te verkennen of we op een externe locatie konden werken. Ik had heel goede ervaringen met heidagen op de locatie van Samaya in Werkhoven: een voormalig klooster met eenvoudige accommodatie, een landelijke ligging en veel ruimte om binnen en buiten met elkaar te werken.
Welke invulling voor onze tweedaagse?
Vooraf maakten wij als vaksectie een planning, zodat we de tweedaagse zo efficiënt mogelijk konden benutten: we hadden al langer de wens om iets te doen aan ons literatuuronderwijs en schrijfvaardigheid en kwamen er niet helemaal uit hoe wij daarmee verder moesten.
De eerste dag?
We wilden in de eerste dag afstand nemen en onze gedeelde visie op het vak herijken en de tweede dag gebruiken voor het uitwerken van de gemaakte plannen.
Wat mij is bijgebleven is hoe jij (Koos) ons meenam om te beginnen bij onszelf: waar zit ons hart voor onze taal, hoe geven we daaraan gestalte in ons vak, en hoe zouden we dat willen doen? Vervolgens maakten we de SWOT-analyse en cirkelden we rond de specifieke behoefte van onze leerlingen. Leuk was ook de lunchwandeling rond een meegebracht boek. Aan het eind van de middag hadden we 3 ontwikkelpunten te pakken om mee aan de slag te gaan.
Ontwikkeling?
Eén van de ontwikkelpunten was het activeren van leerlingen bij het opbouwen van achtergrondkennis rond een werk van Shakespeare. Wij deden dat altijd centraal als een soort hoorcolleges, en merkten dat het voor leerlingen moeilijk was om de informatie op te nemen en voor zichzelf te laten leven. Naar aanleiding van het middaggedeelte van dag 1 hebben we een aanbod ontwikkeld waarin leerlingen in groepen deelonderwerpen van het tijdsbeeld van Shakespeare presenteren aan elkaar. We zijn daar voorzichtig tevreden over, leerlingen waren meer betrokken bij de stof omdat zij zelf in een onderwerp moesten duiken, en luisterden beter naar elkaars presentaties. Wel vraagt het van jezelf ook een accepterende houding omdat leerlingen een onderwerp soms anders aanvliegen dan jij zelf zou (willen) doen.
We hebben veel tussendoor overlegjes of kunnen uitgebreider overleggen tijdens de ontwikkeldagen. Waar we veel aan gehad hebben was de benadering van een lessenreeks als vooraf ontworpen eenheid die je in een pilot uitvoert en waarin je onderwijl geen ad-hoc ingrepen doet. Ook dit jaar bespeurden wij soms die neiging om toch maar even snel nog iets te aan te passen in reactie op leerlingen of leservaringen. We hebben dat bewust niet gedaan, en merkten dat er rust ontstond en ook een duidelijker beeld van wat er volgend jaar anders moet.
Persoonlijk budget
Waar we nu kansen zien is in onze schrijfvaardigheidsleerlijn. Dat blijft toch een lastig punt, met veel nakijkwerk en een onduidelijk rendement van onze feedback. Mogelijk dat we daar in een tweedaagse dit jaar wat uitgebreider naar gaan kijken: hoe kunnen we dit formatief slimmer inrichten. De bekostiging van onze tweedaagse komt deels uit NPO gelden en we gebruiken er ons persoonlijk scholingsbudget voor.
We hebben dankzij de vorige tweedaagse gemerkt dat wij gegroeid zijn in hoe wij in de vaksectie met elkaar spreken over ons curriculum en gaan met energie en positieve zin aan de slag voor schooljaar 2023-2024.
Zouden jullie als vaksectie ook weleens flink de diepte in willen m.b.t. jullie leerlijnen, leesproblematiek of een andere ontwikkelvraag? Kijk dan eens op mijn website.
Comments